Sortzen Elkartetik Euskaren Normalizazio Planaren (ENP) baitan euskarak jantokian eta eguerdiko jolastokian duen presentzia; planaren 3. lan lerroa, lantzen gabiltza guraso elkarte, ikastetxe eta elikadura enpresa ezberdinekin.
Familien tipologia anitza da D ereduan. Gertutasuna, hezkuntza proiektua, publikotasuna, ikasleen profila eta beste zenbait alor dira gaur egun familien lehentasunak. Hala ere, D eredura seme-alaba eramanda euskararen transmisioa bermatuta egongo delaren sinesmena ere zabalduta dago. Hautua, aldiz, ez da aski, eragile eta faktore gehiago daudelako haurren bizitzan euskaraz bizitzetik aldentzen dutenak. Alor guztietan bezala euskaran murgiltzea ezinbestekoa da hizkuntza hau normalizatzeko bidean. Horretarako funtsezkoa da jantokiekin plan bateratu bat ezartzea euskararen erabilera ahalbidetzeko testuinguruak sortu daitezen.
Murgiltze honekiko aldentze horren ondorioak kontutan hartuta, Sortzen Elkartearen baitan biltzen diren hainbat Guraso Elkarteetako euskara batzordeekin Euskararen Normalizazio Plana martxan jarri genuen 2023an, arlo metodologikotik edo eskolatik haratago doazen neurri zehatzez betetako plan proposamena.
Egun Nafarroako eta Iruñerriko eskoletan dagoen arrazakeri estrukturalari buruzko gogoeta egiteko eta gainditzeko ekimena jarri dute martxan Sortzenek, Sos Arrazakeriak eta eskualdeko D ereduko eskola publiko desberdinek.
«Nafarroan eta Iruñerrian diru publikoarekin finantzutako hezkuntzako bi sare izateak (publiko eta itundua) ikasleen segregazioa handitzen duela jakina da, urteroko matrikulazio datuek hala adierazten dutelako. Honek ikastetxeen guetizazioa eragiten du sare publikoaren barnean. Baina sare publikoaren bertan ere segregazioa agerikoa da, gaur egun D eredua ez baita oraindik gure auzoen eta hiriaren errealitatearen isla», azaldu dute.
Gauzak horrela, ekimena bultzatu duten taldeek urteak daramatzate «ikuspegi antiarrazista eskola publiko euskaldunean txertatzeko lanean. Irmoki sinisten dugu dibertsitatea hezkuntzaren erdigunean kokatuko duen eredu publikoan, ikasgela barruan nahiz kanpoan. Denok sar gaitezkeen D eredu publikoan sinisten dugu».
Izan ere, azaldu dutenez kanpotik etorritakoak A eta G ereduetara zuzentzen dituzte gehienbat.
Eskubidea ez da bermatzen
«Hezkuntza sistema honek hezkuntza, eskubide bat izan behar dena, gizartean existitzen diren desoreken birproduzio bihurtzen du. Alde batetik, jatorriaren arabera batzuen etorkizuna baldintzatuz eta bestetik diglosia egoera honetan euskara are gehiago txokoratuz», nabarmendu dute.
Benetan parekidea eta inklusiboa izango den eskola baten alde egin dute, «bakoitzaren jatorria kontuan hartu gabe». Horretarako, informazio guztia denontzat irisgarria izatea aldarrikatu dute.
«Hau ez da bakarrik aurrematrikulazio kanpainen bidez egiten, pauso gehiago ematera behartzen du, egiturazko aldaketa eta benetako konpromezuak exijituz. Jakina da Hezkuntza Departamenduak herritar orok euskaraz ikasteko dugun eskubidearen berri emateko ez duela kanpaina espezifikorik egiten. Argi dago oraindik eskola irekiago bat sortzeko berebiziko garrantziaz direla konziente, existitzen diren arrakalak birproduzitzeari utziz eta guetifikazioak ekidituz, ondorio hauek islatzen baitituzte jatorri eta ereduen araberako matrikulazio ehunekoek», adierazi dute.
Pareta euskarara heltzeko
Gauzak horrela, jatorri migranteko haurrek euskarara heltzeko pareta bat aurrean topatzen dutela salatu dute.
Testuinguru honetan kanpaina honen lehen urratsa heldu den larunbatean, hilak 8, Alde Zaharreko Piparrika plazan jaia antolatu dute ‘Denon eskola, guztiondako euskara’ lelopean. «Egiturazko arrazakeria plazaratu nahi dugu eta eskolaren bidez hori erantzuna eman nahi diogu. Gure auzoetako bizilagun guztiei gure hizkuntza kuttuna ikasteko aukera zabaldu nahi diegu, euskaraz bizitzeko eskubidea bermatuz», azaldu dute.
“Denon eskola guztiondako euskara” Sortzenek, SOS Arrazakeriak eta Iruñerriko D eredu publikoko eskola ezberdinek martxan jarri dugun proiektua da.
Euskal eskola publikoan egiturazko arrazakeria landu nahi dugu. Aldi berean, euskara auzoetako errealitatera hurbiltzeko eta auzoetako errealitatea euskarara hurbiltzeko asmoa dugu, euskararen diglosia egoeraz kontziente izanik.
Gehiago jakin nahi baduzu animatu otsailaren 5ean eginen dugun prentsaurrekora. Otsailak 8an egitarau polit bat antolatu dugu Piparrikan 6-12 urte bitarteko haurrek parte hartu dezaketen jolas tailer, kontzertu eta luncharekin. Animatu zaitezte!
Nafarroako eskolen arteko eskutitza trukaketan oinarria duen eta irakurzaletasuna zein idazmena sustatzea helburu duen proiektua da.
Ikastetxe publikoko ikasle bakoitzak, gustuko duen liburu bat aukeratuko du eta eskutitz baten bidez, beste ikastetxe bateko ikasle bati liburua irakurtarazteko argudio, informazioa zein bere iritzi pertsonala helaraziko dio.
Eskutitza beste eskola bateko ikasle bati helduko zaio, eta honen truke, berak ere beste eskola bateko ikasle baten eskutitza jasoko du. Eskutitza honetan, liburu bat irakurtzeko gonbitea izango du. Liburua irakurri ondoren, bigarren eskutitz bat idatziko dio beste ikasle horri, liburua zer iruditu zaion azalduz.
Sortzen elkarteak, ikastetxeen arteko bitartekari lanak egingo ditu, ezkutitz trukaketa hau bermatuz. Proiekturi buruzko informazio guztia hemen duzue.
Urtarrilan D eredu publikoko zein eskolek parte hartu nahi duten jakin behar dugu, otsailan lehenengo irakurketa eta eskutitza bidali eta beste eskolako ikasleak jaso ahal izateko. Martxoan eskutitzan agertzen den gomendioa irakurri eta bigarren eskutitza idatziko da. Azkenik, maiatza aldera bigarren eskutitza hau jasoko da ikasturteko Irrikurri|ri amaiera emanez.
Irrikurri beste zonalde bateko euskal ikasleekin harremana izateko proiektu aproposa da, modu honetan euskal ikasleak saretu eta irakurmen eta idazmena landuz.
“Agertuz” Errigora elkartearekin batera sortutako karta jolasa da. Honetan Nafarroa Erdialde eta Erriberako herri eta produktuak agertzen dira. Jolasteko modu ezberdinak daude, hemen dituzue jolasteko arauak hiru hizkuntzatan (klikatu hemen). Jolasaren helburua, euskarazko jolasen eskaintza areagotzeaz gain, Euskal Herriko zonalde honetako produktuen eta herrien izenen erabilpena, askotan gazteleraz izandakoak, gure hizkuntzan ezagutarazi eta normalizatzea da.
“Agertuz” jolasa 12€-tan egongo da salgai (garraio gastuak kontuan hartu gabe). Jarraian dagoen galdetegiaren bitartez egin dezakezue eskaera. Sakatu hemen.
Aldez aurretik eskerrak eman nahi dizkizuegu. Gure materiala erostearekin asko laguntzen duzue Nafarroako Euskalgintza.
Guraso asko dira Iruñerrian haien seme-alabak euskarazko haur eskolara eramateko hiria zeharkatzen dutenak edo, are gehiago, ezin izan dituztenak hauetan matrikulatu eskaintza eskasaren ondorioz.
Bada garaia auziari irtenbidea emateko. Belaunaldi berriei euskara ezagutzeko aukera eman behar zaie eta Iruñean dugun egoera diglosikoa aintzat hartuta, murgiltze eredua da bidea, zeinak hizkuntza gutxitua lehenetsiko duen. Ikerketa guztiek argi utzi dute elebitasuna eta eleaniztasuna bermatzen dituela murgiltze ereduak.
335 egun pasa dira zentsura mozioa aurkeztu zenetik eta egoerak hobera egitetik urrun dago. Asiron alkateak haur eskolak euskaraz auzo guztietan nahi zituela aipatu zuen adierazpen batzuetan, hala ere, egoera hurrengoa da: auzo askotan ez dago euskarazko eskaintzarik eta murgiltze giroan haur eskola bakarra dugu (UPNrekin bi ziren). Horretaz gain, bi adarreko sei haur eskola sortu badira ere, ez dute euskalduntzekoa ziurtatzen.
Horregatik, abenduaren 11n manifestazioa egingo dugu Iruñeko Euskalgintzak. Iruñea eta Iruñerriko jendea 17:30etan Parlamentutik mobilizatzera deitzen dugu, aldarrikapenei aurpegia jartzeko.
Pasa den astean San Frantzisko eskolan egon ginen Agertuz jolasa aurkeztu eta jolasten. Oso giro ona egon zen eta ikasleak oso gustora egoteaz gain erriberako produktu eta herrien izenak ikasteko aukera izan zute.
Askok, ilusioz NI HOR EGON NAIZZZ! edo irri tartean ORBURUAK EZ DITUT GUSTOKOoOOo! argi utzi zuten… hauek, ez jolasa bezala, denbora gehiago beharko dute gustuko izateko.
Agertuz jolasa Errigora elkartearen elkarlanarekin batera aurrera eramandako jolasa da. Honetan Nafarroa erdialde eta Erriberako produktu eta herrien izenak agertzen dira, izen hauetaz jabetu eta egunerokotasunean erabili ahal izateko; hauetako asko bere gaztelerazko forman ezagunak baitira. Hemen duzue jolasari buruzko informazioa.
Agertuz gutxi barru Sortzen Elkartearen web-gunean egongo dira salgai. Honetaz gain, San Frantzisko eskola esperientzia ikusita, Nafarroako eskolei Agertuz-en inguruko jolas tailerra egiteko borondatea aurkeztu diegu. Hemen dituzue bertan ateratako zenbait argazki.
Azkenik, eskerrak eman nahi dizkiegu San Frantzisko eskolako langile eta gurasoei haien laguntzarengatik.
Oraindik ere belaunaldi berrien bizkar jartzen dugu euskalduntze prozesua.
Ezin eska dakioke demografikoki hain pisu gutxi duen eta gizarte ohituretan eragiteko hain ahalmen mugatua duen belaunaldiaren euskararen normalizazioak eskatzen duena.
Helduon, eta bereziki, gurasoen eredugarritasuna ezinbestekoa da.
Pasa den urriaren 29ko grebaren harira egondako manifestaldian Iruñeako San Frantzisko plaza bete genuen eskola publiko duin baten alde geundenok. Aldarriak askotan errepikatu izan dira azken hilabeteetan; soldaten igoera, ratioen jaitsiera, gainzamaren jaitsiera eta egonkortasunaren handitzea besteak beste.
Hala ere, iraileko greban ez bezala, honetarako Guraso Elkarteen laguntza eskatu da, hezkuntza komunitate osoa eragiten duen egoera baita hau. Eskertzekoa da San Frantzisko plazan sortutako irudia lortzeko gurasoek emandako sustengoa. Orain, Hezkuntza Departamentuaren erantzuna da falta dena, asko baikara aldaketa bat suposatuko duen erantzuna jaso nahi dugunak.
Manifestaldi amaieran Sortzen Elkarteak ehundaka pertsonen aurrean hitzegiteko aukera izan genuen, eskerrik asko aukera emateagatik. Gu aldarri guzti hauen alde egongo baikara Euskal Eskola Publiko Berriaren bidean!
Atzo Sortzen elkarteko Iruñerriko iraunkorren bilera izan genuen. Honetara Iruñerriko eskoletako guraso elkarte ezberdinen ordezkariak etorri ziren; J. Lizarraga, Amaiur, Ezkaba, Elorri, Bernart Etxepare, Patxi Larraintzar, Mendialdea II eta Irulegitik.
Zer da Sortzen elkartearen Iruñerriko iraunkorra? Mahai honetan sortzen|eko kideak eta elkarteko bazkide diren guraso elkarteetako ordezkariek parte hartzen dute. Hauetan, gai informatibo, zalantza eta hartu beharreko erabakiei eusten zaie. Honetaz gain, Guraso Elkarte bakoitzaren egoeraren inguran hitzegiteko espazioak dira Iraunkorrak, bakoitzaren indargune eta ahulezietaz aritzeko eta Elkartetik laguntza emateko.
Beraz, zure guraso elkartean Sortzen elkartearen laguntza behar baduzu idatziguzu, bazkide egin eta elkarri laguntzeko diren espazio hauetan parte hartu dezakezula jakin zazu.
Gure cookieak eta hirugarrenenak helburu analitikoetarako erabiltzen ditugu, zure nabigazio-ohituretatik abiatuta (adibidez, bisitatutako orrialdeak). Irakurri Gehiago-n klik egin informazio gehiago eskuratzeko. Cookie guztiak onar ditzakezu « onartu » botoia sakatuz edo « baztertu » botoia sakatuz. ONARTUBAZTERTU
Manage consent
Privacy Overview
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. These cookies ensure basic functionalities and security features of the website, anonymously.
Cookie
Duration
Description
cookielawinfo-checkbox-analytics
11 months
This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Analytics".
cookielawinfo-checkbox-functional
11 months
The cookie is set by GDPR cookie consent to record the user consent for the cookies in the category "Functional".
cookielawinfo-checkbox-necessary
11 months
This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookies is used to store the user consent for the cookies in the category "Necessary".
cookielawinfo-checkbox-others
11 months
This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Other.
cookielawinfo-checkbox-performance
11 months
This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Performance".
viewed_cookie_policy
11 months
The cookie is set by the GDPR Cookie Consent plugin and is used to store whether or not user has consented to the use of cookies. It does not store any personal data.
Functional cookies help to perform certain functionalities like sharing the content of the website on social media platforms, collect feedbacks, and other third-party features.
Performance cookies are used to understand and analyze the key performance indexes of the website which helps in delivering a better user experience for the visitors.
Analytical cookies are used to understand how visitors interact with the website. These cookies help provide information on metrics the number of visitors, bounce rate, traffic source, etc.
Advertisement cookies are used to provide visitors with relevant ads and marketing campaigns. These cookies track visitors across websites and collect information to provide customized ads.